الزام به تمکین در حقوق ایران به معنای این است که زن موظف است از شوهر خود در دو جنبه تمکین عام و تمکین خاص پیروی کند. تمکین عام شامل سکونت در منزل مشترک تعیین شده از سوی شوهر و انجام وظایف خانوادگی مانند مدیریت خانه و تربیت فرزندان است.
تمکین خاص نیز به معنای برقراری رابطه زناشویی با شوهر است. در صورت عدم تمکین زن بدون عذر موجه، مرد می‌تواند دادخواست الزام به تمکین به دادگاه ارائه دهد. در صورت صدور حکم تمکین و عدم تمکین زن، نفقه به او تعلق نمی‌گیرد و مرد در شرایطی می‌تواند اجازه ازدواج مجدد بگیرد.
الزام به تمکین انواع مختلفی دارد که هر یک شرایط و احکام خاص خود را دارند:
تمکین عام: تمکین عام به معنای کلیه‌ی وظایفی است که زن در زندگی مشترک نسبت به شوهر خود دارد. این وظایف شامل مواردی مانند:
تمکین خاص: تمکین خاص به معنای برقراری رابطه جنسی با شوهر است. زن موظف است در این زمینه با شوهر خود همکاری کند و از هرگونه امتناع بی‌دلیل خودداری نماید.
تمکین صوری: تمکین صوری به حالتی گفته می‌شود که زن به ظاهر در منزل شوهر زندگی می‌کند، اما در واقع تمکین واقعی از او ندارد. به عبارت دیگر، زن در منزل شوهر حضور دارد، اما از انجام وظایف خود مانند حسن معاشرت و تمکین خاص خودداری می‌کند.
در مواردی که زن و شوهر هر دو به طلاق توافقی رسیده‌اند، موضوع الزام به تمکین معمولاً منتفی می‌شود، زیرا طلاق توافقی به معنای توافق دو طرف برای پایان دادن به زندگی مشترک است. در فرآیند طلاق توافقی، زوجین بدون نیاز به پیگیری مواردی چون الزام به تمکین، با توافق بر شرایط جدایی به پایان ازدواج خود می‌رسند.
به طور کلی این را بدانید که وکیل امور ملکی می‌تواند در این گونه موارد به طرفین کمک کند تا به حقوق مالی و اموال خود دست یابند و از بروز اختلافات بزرگ‌تر جلوگیری کنند. همچنین، وکیل امور ملکی نقش مهمی در حل و فصل دعواهای مرتبط با مالکیت یا انتقال اموال در چنین پرونده‌هایی دارد.
در مورد الزام به تمکین زوجه در دوران عقد، باید گفت که قانون مدنی ایران در این مورد ساکت است و به صراحت به این موضوع نپرداخته است. با این حال، رویه قضایی و نظرات فقها در این زمینه به طور کلی به این سمت است که الزام به تمکین زوجه در دوران عقد امکان‌پذیر نیست.
“الزام به تمکین” زوجه به معنی الزام قانونی زن به انجام وظایف زناشویی و زندگی مشترک با همسر خود است. در اینجا به جای ارائه 4 نکته به صورت موردی، به توضیح کامل این مفهوم و جوانب مختلف آن می‌پردازیم:
تمکین در دو نوع عام و خاص وجود دارد. تمکین عام به معنای پذیرش ریاست شوهر در خانواده و سکونت در منزل مشترک است. تمکین خاص به معنای برقراری رابطه جنسی با همسر است.
زن تا زمانی که مهریه خود را به طور کامل دریافت نکرده است، می‌تواند از تمکین خودداری کند. این حق قانونی زن، حق حبس نامیده می‌شود.
در صورتی که زن بدون عذر موجه از تمکین خودداری کند، ناشزه محسوب می‌شود و نفقه به او تعلق نمی‌گیرد. همچنین، شوهر می‌تواند با مراجعه به دادگاه، الزام او به تمکین را درخواست کند.
وکیل طلاق نقش مهمی در ارائه مشاوره حقوقی و پیگیری پرونده دارد. وکیل طلاق می‌تواند به فرد کمک کند تا مدارک و شواهد لازم برای اثبات عدم تمکین همسر را به دادگاه ارائه دهد. همچنین، وکیل طلاق در تسریع روند دادرسی و حفظ حقوق موکل خود بسیار موثر است.
ارتباط الزام به تمکین با وکیل ملکی از آنجا حائز اهمیت است که اگر یکی از طرفین بخواهد در ملکی که به طور مشترک یا توسط یکی از زوجین خریداری شده، زندگی کند و طرف دیگر از تمکین سر باز زند، یک وکیل ملکی می‌تواند به بررسی حقوقی ملک پرداخته و نقش مهمی در حل این اختلاف ایفا کند.
در واقع، الزام به تمکین مرد ریشه در وظایف و مسئولیت‌های او در قبال همسر و خانواده دارد. این وظایف و مسئولیت‌ها در قانون و شرع مشخص شده و مرد موظف به انجام آنهاست. مبانی الزام به تمکین مرد را می‌توان به شرح زیر برشمرد:
در مجموع، می‌توان گفت که الزام به تمکین از طرف مرد ریشه در اصول و مبانی اخلاقی، شرعی و حقوقی دارد و هدف آن حفظ کیان خانواده و تأمین حقوق زن و فرزندان است.
در حقوق ایران، تمکین به معنای انجام وظایف زناشویی از سوی زن در برابر شوهر است. این وظایف شامل دو بخش تمکین عام و تمکین خاص می‌شود. تمکین عام به معنای سکونت زن در منزل مشترک و پیروی از شوهر در امور مربوط به زندگی مشترک است، مگر در موارد استثنا مانند وجود خطر جانی یا ضرر مالی. تمکین خاص نیز به معنای برقراری رابطه جنسی با شوهر است.
الزام به تمکین از سوی زن، حقی است که برای شوهر در نظر گرفته شده است و او می‌تواند در صورت عدم تمکین زن، از طریق دادگاه، الزام او را درخواست کند. البته این حق مشروط به آن است که شوهر، مقدمات تمکین را فراهم کرده باشد، یعنی مسکن مناسب و نفقه زن را پرداخت کند.
در صورتی که زن بدون عذر موجه از تمکین خودداری کند، ناشزه محسوب شده و حق نفقه او ساقط می‌شود. همچنین، شوهر می‌تواند در صورت عدم تمکین زن، علاوه بر الزام او به تمکین، تقاضای طلاق نماید.
حق حبس حقی قانونی است که به زن اجازه می‌دهد تا زمانی که مهریه خود را به طور کامل دریافت نکرده است، از انجام وظایف زناشویی خودداری کند. به عبارت دیگر، زن می‌تواند تا زمان دریافت تمام مهریه‌اش، از تمکین (اطاعت از شوهر در امور زناشویی) خودداری نماید. این حق به زن این امکان را می‌دهد که از طریق امتناع از تمکین، شوهر را به پرداخت مهریه وادار کند.
ارتباط حق حبس با الزام به تمکین در این است که زن می‌تواند با استفاده از حق حبس، در مقابل الزام به تمکین مقاومت کند. به عبارت دیگر، اگر شوهر بخواهد زن را به تمکین ملزم کند و از دادگاه درخواست الزام به تمکین نماید، زن می‌تواند با استناد به حق حبس خود، از تمکین خودداری کند و دادگاه نیز نمی‌تواند او را به تمکین مجبور کند.
مهم است بدانید که حق حبس فقط تا زمانی وجود دارد که زن مهریه‌اش را دریافت نکرده باشد. به محض اینکه تمام مهریه پرداخت شد، حق حبس از بین می‌رود و زن موظف به تمکین از شوهر خود می‌شود. همچنین، در مواردی که زن بدون دلیل موجه از تمکین خودداری کند، شوهر می‌تواند از دادگاه درخواست الزام به تمکین نماید و دادگاه نیز می‌تواند زن را به تمکین ملزم کند.
| تعریف حق حبس | حقی قانونی که به زن اجازه می‌دهد تا زمانی که مهریه خود را به طور کامل دریافت نکرده است، از انجام وظایف زناشویی خودداری کند. |
| شرایط اعمال حق حبس | عدم دریافت کامل مهریه توسط زن |
| زمان از بین رفتن حق حبس | به محض پرداخت کامل مهریه توسط مرد |
| ارتباط حق حبس با الزام به تمکین | زن می‌تواند با استفاده از حق حبس، در مقابل الزام به تمکین مقاومت کند. |
الزام به تمکین در حقوق ایران به معنای این است که زن موظف است از شوهر خود در خانه‌ای که او تعیین می‌کند، تمکین کند. این شامل تمکین عام (زندگی مشترک و انجام وظایف زناشویی) و تمکین خاص (برقراری رابطه جنسی) می‌شود.
اگر زن بدون عذر موجه از تمکین خودداری کند، ناشزه محسوب شده و نفقه به او تعلق نمی‌گیرد. مرد می‌تواند با مراجعه به دادگاه، الزام به تمکین همسرش را درخواست کند. در صورت صدور حکم الزام به تمکین و عدم تمکین زن، مرد می‌تواند از دادگاه اجازه ازدواج مجدد بگیرد.
