استرداد جهیزیه در طلاق توافقی به معنای بازگرداندن لوازم و وسایلی است که زن در هنگام ازدواج به خانه مشترک آورده است. این موضوع یکی از موارد مهمی است که زوجین در زمان طلاق توافقی باید درباره آن به توافق برسند. در واقع، جهیزیه به عنوان اموال اختصاصی زن شناخته می‌شود و او حق دارد در صورت جدایی، آن را مسترد کند.
در این مطلب با چه مواردی آشنا می شویم ؟
همانطور که می دانید، طلاق توافقی به طلاقی گفته می‌شود که زوجین در مورد تمامی مسائل مربوط به طلاق از جمله مهریه، حضانت فرزندان، نفقه و اجرت المثل به توافق می‌رسند و این توافق را در قالب یک سند رسمی به دادگاه ارائه می‌دهند.
در این نوع طلاق، معمولاً دادگاه سعی می‌کند که زوجین را به سازش ترغیب کند، اما در صورت اصرار آنها به طلاق، دادگاه حکم طلاق را صادر می‌کند.
در قانون مدنی ایران، جهیزیه به اموالی گفته می‌شود که زن برای شروع زندگی مشترک به خانه شوهر می‌آورد. جهیزیه در مالکیت زن باقی می‌ماند و شوهر تنها حق استفاده از آن را دارد. در صورت طلاق، زن حق دارد جهیزیه خود را مطالبه کند.
در طلاق توافقی، زوجین می‌توانند در مورد استرداد جهیزیه نیز توافق کنند. این توافق می‌تواند به صورت‌های زیر باشد:
همچنین، طلاق توافقی نوعی از طلاق است که در آن زوجین بدون نیاز به طرح دعوی و طی کردن مراحل دادرسی، با توافق یکدیگر و با مراجعه به دفترخانه طلاق، نسبت به جدایی خود اقدام می‌کنند. وکیل طلاق متخصصی در امور خانواده است که می‌تواند به شما در زمینه طلاق توافقی، از جمله تنظیم توافقنامه طلاق، مراحل اداری و قانونی طلاق و … مشاوره و خدمات ارائه دهد.
استرداد جهیزیه در طلاق توافقی، مانند سایر موارد طلاق، نیازمند طی مراحل قانونی مشخصی است. در این نوع طلاق، زوجین درباره تمامی مسائل مربوط به جدایی، از جمله حضانت فرزندان، مهریه، نفقه و جهیزیه، به توافق می‌رسند. با این حال، این توافقات باید در قالب یک دادخواست به دادگاه خانواده ارائه شود و به تأیید قاضی برسد.
اولین و مهم‌ترین گام، توافق زوجین درباره نحوه استرداد جهیزیه است. این توافق می‌تواند شامل مواردی همچون زمان، مکان و نحوه تحویل اقلام جهیزیه باشد. بهتر است این توافق به صورت کتبی و با جزئیات کامل تنظیم شود تا از بروز اختلافات بعدی جلوگیری شود.
پس از توافق درباره جهیزیه و سایر مسائل مربوط به طلاق، زوجین باید دادخواست طلاق توافقی را تنظیم کنند. در این دادخواست، توافقات صورت گرفته درباره جهیزیه نیز ذکر می‌شود. دادخواست طلاق توافقی به همراه توافقنامه مربوط به جهیزیه به دادگاه خانواده ارائه می‌شود. دادگاه پس از بررسی مدارک و اطمینان از توافق زوجین، گواهی عدم امکان سازش را صادر می‌کند.
پس از صدور گواهی عدم امکان سازش، زوجین به دفترخانه طلاق مراجعه کرده و صیغه طلاق جاری می‌شود. در این مرحله، توافقنامه مربوط به جهیزیه نیز به عنوان یکی از شروط ضمن عقد درج می‌شود. پس از جاری شدن صیغه طلاق، زوجین موظف به اجرای مفاد توافقنامه جهیزیه هستند. در صورت عدم اجرای این توافق، زوجه می‌تواند از طریق مراجع قانونی اقدام به استرداد جهیزیه کند.
طلاق توافقی نوعی از طلاق است که در آن زوجین بر سر کلیه مسائل مربوط به طلاق از جمله حضانت فرزندان، مهریه، نفقه و… به طور توافقی به نتیجه می‌رسند و نیازی به طرح دعوی در دادگاه خانواده و طی کردن مراحل دادرسی نیست. مزیت اصلی طلاق توافقی، سرعت و سهولت انجام آن در مقایسه با سایر انواع طلاق است.
همانطور که پیش تر اشاره کردیم، “استرداد جهیزیه” در طلاق توافقی یکی از موضوعات مهمی است که زوجین در هنگام جدایی باید به آن توجه کنند. در این نوع طلاق، زوجین در مورد تمامی مسائل مربوط به طلاق از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و استرداد جهیزیه به توافق می‌رسند.
در طلاق توافقی، زوجین در مورد تمامی مسائل مربوط به طلاق، از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و جهیزیه، با یکدیگر توافق می‌کنند. این توافق در قالب یک سند رسمی به نام “صورتجلسه توافقات” تنظیم می‌شود و به امضای طرفین و تایید دادگاه می‌رسد.
در مورد جهیزیه، اگر زوجین در صورتجلسه توافقات در مورد استرداد آن توافق کرده باشند، زوجه حق دارد جهیزیه خود را مسترد کند. اما اگر در این مورد توافقی نکرده باشند، طبق قانون مدنی ایران، جهیزیه متعلق به زوجه است و او می‌تواند آن را مطالبه کند.
با این حال، در برخی موارد ممکن است زوج ادعا کند که برخی از وسایل جهیزیه را خودش خریداری کرده است. در این صورت، زوجه باید با ارائه فاکتور یا سایر مدارک، فقی، جهیزیه خود را مسترد کند، مگر اینکه در صورتجلسه توافقات خلاف آن توافق شده باشد. اما اگر در مورد استرداد جهیزیه توافقی نشده باشد و زوجین در مورد مالکیت برخی از وسایل اختلاف داشته باشند، این موضوع باید در دادگاه رسیدگی شود.
استرداد جهیزیه در طلاق توافقی و طلاق یک طرفه، از موضوعات مهم حقوق خانواده است که با توجه به توافقات طرفین یا عدم آن، تفاوت‌هایی دارد. در طلاق توافقی، زوجین درباره تمامی مسائل مربوط به طلاق، از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و استرداد جهیزیه، به توافق می‌رسند. اما در طلاق یک طرفه، یکی از زوجین بدون رضایت دیگری درخواست طلاق می‌دهد و تصمیم‌گیری درباره این مسائل بر عهده دادگاه است.
تفاوت‌های استرداد جهیزیه در طلاق توافقی و طلاق یک طرفه:
| معیار مقایسه | طلاق توافقی | طلاق یک طرفه |
| نحوه توافق | توافق زوجین درباره نحوه استرداد جهیزیه (معمولاً در سند طلاق ذکر می‌شود) | تصمیم‌گیری توسط دادگاه با توجه به شرایط و قوانین |
| زمان استرداد | معمولاً در زمان اجرای صیغه طلاق یا پس از آن، طبق توافق صورت گرفته | پس از صدور حکم طلاق و قطعیت آن |
| هزینه استرداد | طبق توافق زوجین (معمولاً توسط زوج پرداخت می‌شود) | طبق نظر دادگاه (معمولاً توسط زوج پرداخت می‌شود) |
| ضمانت اجرا | ضمانت اجرای مدنی (امکان مطالبه از طریق دادگاه) | ضمانت اجرای مدنی و کیفری (در صورت عدم اجرای حکم دادگاه) |
وکیل در استرداد جهیزیه نقش بسیار مهمی دارد و می‌تواند به موکل خود در تسریع و تسهیل این فرآیند کمک شایانی کند. برخی از مهم‌ترین نقش‌های وکیل در این زمینه عبارتند از:
در طلاق توافقی، استرداد جهیزیه یکی از موارد مهمی است که زوجین باید در مورد آن به توافق برسند. طبق قانون، جهیزیه اموالی هستند که زن در ابتدای زندگی مشترک به خانه شوهر آورده است و مالکیت آنها همچنان متعلق به زن است.
زوجین می‌توانند در مورد نحوه استرداد جهیزیه به صورت دوستانه و بدون مراجعه به دادگاه توافق کنند. این توافق می‌تواند شامل تقسیم جهیزیه، واگذاری آن به یکی از طرفین یا فروش آن و تقسیم مبلغ حاصل باشد. در صورتی که زوجین نتوانند به توافق دوستانه برسند، می‌توانند در دادگاه در مورد استرداد جهیزیه توافق کنند. این توافق در قالب یک سند رسمی ثبت می‌شود و لازم‌الاجرا خواهد بود.
