2 تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش چیست؟

در نظام حقوقی ایران، انحلال نکاح از طریق طلاق صورت می‌پذیرد. طلاق به دو صورت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش صادر می‌شود. تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش در مرجع صادرکننده و موارد صدور آنهاست.

حکم طلاق توسط دادگاه و در مواردی که زوج مطابق قانون حق طلاق داشته باشد، صادر می‌گردد. این موارد شامل عسر و حرج زوجه، عدم پرداخت نفقه و غایب مفقودالاثر بودن زوج می‌باشد. در مقابل، گواهی عدم امکان سازش توسط دادگاه خانواده صادر می‌شود. این گواهی زمانی صادر می‌شود که زوجین با توافق یا به درخواست زوج درخواست طلاق داده باشند و دادگاه پس از ارجاع به داوری و جلسات مشاوره، عدم امکان سازش بین آنها را احراز نماید.

2 تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش چیست؟
مـشاوره حـقوقـی

بـرای مـشاوره حـقوقـی بـا مـا در ارتـباط بـاشـیـد

مراحل صدور حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

در “تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش” از نظر مراحل صدور، می‌توان به این نکته اشاره نمود که صدور حکم طلاق، مستلزم اثبات وجود یکی از موارد قانونی حق طلاق برای زوجه است. این موارد شامل عسر و حرج زوجه، عدم پرداخت نفقه و غایب مفقودالاثر بودن زوج می‌باشد. طلاق توافقی، که در آن زوجین با توافق درخواست طلاق می‌دهند، نیازی به اثبات این موارد ندارد و مراحل آن ساده‌تر است. دادگاه پس از احراز وجود یکی از این شرایط، حکم به طلاق صادر می‌نماید.

در مقابل، برای صدور گواهی عدم امکان سازش، زوجین باید ابتدا به داوری ارجاع شوند. در صورتی که داوران نتوانند بین زوجین سازش ایجاد کنند، دادگاه با تشکیل جلسات مشاوره، به بررسی دلایل زوجین برای طلاق می‌پردازد. در نهایت، در صورت احراز عدم امکان سازش، گواهی مذکور صادر می‌گردد. لازم به ذکر است که تشخیص نهایی عدم امکان سازش، بر عهده دادگاه است.

مراحل صدور حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
مشاوره

برای آگاهی از خدمات طلاق توافقی وکلای زندیه کلیک کنید

برای دریافت نوبت مشاوره با وکلای ما، از طریق راه‌های بالا با ما تماس بگیرید

همه چیز درباره تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش

موارد صدور حکم طلاق چیست؟

طلاق در نظام حقوقی ایران، به دو صورت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش صادر می‌شود. اما آیا می‌ دانید که فرق حکم طلاق و گواهی طلاق چیست؟ تفاوت این دو در موارد و شرایط صدور آنهاست. حکم طلاق تنها در مواردی صادر می‌شود که زوج مطابق قانون، حق طلاق داشته باشد. این موارد عبارتند از:

  • عسر و حرج زوجه: در صورتی که ادامه زندگی مشترک برای زوجه به دلیل سوء رفتار زوج، اعتیاد یا بیماری غیر قابل علاج وی، مشقت بار باشد، زوجه می‌تواند با اثبات عسر و حرج در دادگاه، حکم طلاق بگیرد.
  • عدم پرداخت نفقه: نفقه حق مالی زوجه است که زوج موظف به پرداخت آن می‌باشد. در صورت استنکاف زوج از پرداخت نفقه، زوجه می‌تواند با مراجعه به دادگاه و اثبات این امر، حکم طلاق دریافت کند.
  • غایب مفقودالاثر بودن زوج: اگر زوج به مدت طولانی مفقودالاثر باشد و از وی خبری نباشد، زوجه می‌تواند با رعایت تشریفات قانونی و پس از صدور حکم غیبت مفقودالاثری زوج، نسبت به اخذ حکم طلاق اقدام نماید.
  • محکومیت قطعی زوج به حبس: در صورتی که زوج به حبس طولانی مدت محکوم شده باشد، زوجه می‌تواند با رعایت شرایط و تشریفات قانونی، نسبت به اخذ حکم طلاق اقدام کند.

لازم به ذکر است که در تمامی موارد فوق، اثبات شرایط و موارد قانونی بر عهده زوجه می‌باشد و دادگاه پس از بررسی ادله و مستندات ارائه شده، نسبت به صدور یا عدم صدور حکم طلاق تصمیم‌گیری خواهد نمود.

موارد صدور حکم طلاق چیست؟

صدور گواهی عدم امکان سازش شامل چه مواردی میشود؟

تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش در موارد و شرایط صدور آنهاست. گواهی عدم امکان سازش در موارد زیر صادر می‌گردد:

  1. توافق زوجین: در صورتی که زوجین به هر دلیل قصد جدایی داشته باشند، می‌توانند با توافق نسبت به اخذ گواهی عدم امکان سازش و ثبت طلاق اقدام نمایند. در این حالت، زوجین باید در خصوص مسائل مالی مانند مهریه، نفقه و حضانت فرزندان به توافق برسند.
  2. درخواست زوج: در گذشته، زوج می‌توانست به صورت یکجانبه و بدون نیاز به ذکر دلیل نسبت به طلاق همسر خود اقدام نماید. اما با تغییرات قانون و به منظور حمایت از حقوق زنان، در حال حاضر زوج باید برای طلاق همسر خود، به دادگاه مراجعه و درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش نماید. دادگاه پس از ارجاع زوجین به داوری و تشکیل جلسات مشاوره، در صورت احراز عدم امکان سازش، گواهی مذکور را صادر می‌کند.
  3. شروط ضمن عقد: در برخی موارد، زوجه می‌تواند با استفاده از شروط ضمن عقد نکاح، در صورت وقوع شرایط خاصی مانند اعتیاد زوج، سوء رفتار یا ترک زندگی توسط وی، نسبت به اخذ گواهی عدم امکان سازش و طلاق اقدام نماید.
  4. استنکاف زوج از انجام تکالیف زوجیت: در صورتی که زوج از انجام تکالیف زوجیت مانند پرداخت نفقه یا حسن معاشرت با زوجه خودداری نماید، زوجه می‌تواند با اثبات این امر در دادگاه، نسبت به اخذ گواهی عدم امکان سازش اقدام کند.

 صدور گواهی عدم امکان سازش شامل چه مواردی میشود؟

مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش چقدر است؟

تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش در موارد و شرایط صدور آنها و همچنین در مدت اعتبار آنهاست.

بر خلاف حکم طلاق که پس از قطعیت، معمولاً مدت اعتبار مشخصی ندارد، گواهی عدم امکان سازش دارای اعتبار محدود زمانی است. طبق قانون، مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش به شرح زیر است:

سه ماه از تاریخ ابلاغ به زوجین

پس از صدور گواهی عدم امکان سازش توسط دادگاه، این گواهی به زوجین ابلاغ می‌شود. از تاریخ ابلاغ، زوجین سه ماه فرصت دارند تا با مراجعه به دفتر رسمی ثبت طلاق، نسبت به ثبت طلاق و اجرای صیغه طلاق اقدام کنند.

ابطال گواهی در صورت عدم مراجعه

در صورتی که زوجین در مدت سه ماه مقرر به دفترخانه مراجعه نکنند، گواهی عدم امکان سازش باطل شده و اعتبار خود را از دست می‌دهد.

لزوم صدور گواهی جدید

در صورت باطل شدن گواهی عدم امکان سازش، در صورت تمایل زوجین به طلاق، باید مجدداً تشریفات قانونی طی شده و گواهی جدید صادر گردد.

تمدید مدت در شرایط خاص

در برخی موارد خاص، مانند مفقود شدن گواهی عدم امکان سازش یا وقوع حوادث قهری، دادگاه می‌تواند مدت اعتبار گواهی را تمدید نماید.

مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش چقدر است؟

مراحل قانونی بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش چیست؟

پس از صدور گواهی عدم امکان سازش، مراحل قانونی زیر باید طی شود تا طلاق به طور رسمی ثبت گردد:

  • ابلاغ گواهی به زوجین: ابتدا، گواهی صادر شده به صورت رسمی به زوجین ابلاغ می‌شود. این ابلاغ به منظور آگاهی طرفین از تصمیم دادگاه و مهلت قانونی برای اقدامات بعدی انجام می‌شود.
  • مراجعه به دفتر ثبت طلاق: زوجین پس از دریافت گواهی و در مدت اعتبار آن که سه ماه است، باید به یکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق مراجعه کنند. این مراجعه به منظور اجرای صیغه طلاق و ثبت رسمی آن در دفاتر مربوطه انجام می‌شود.
  • حضور زوجین یا وکیل آنها: برای ثبت طلاق، حضور هر دو طرف یا وکلای قانونی آنها در دفترخانه ضروری است. در صورت عدم حضور یکی از طرفین بدون عذر موجه، طلاق ثبت نخواهد شد.
  • اجرای صیغه طلاق: در دفترخانه، صیغه طلاق توسط سر دفتر با رعایت شرایط و قوانین مربوطه اجرا می‌شود. با اجرای صیغه طلاق، زوجیت به طور رسمی منحل می‌گردد.
  • ثبت طلاق و صدور سند: پس از اجرای صیغه طلاق، مراتب در دفاتر رسمی ثبت شده و سند طلاق به زوجین تحویل داده می‌شود. این سند مدرک قانونی انحلال نکاح و پایان زندگی مشترک است.
 
مرحلهتوضیحات
ابلاغ گواهیاطلاع رسانی رسمی به زوجین در مورد صدور گواهی عدم امکان سازش
مراجعه به دفترخانهمراجعه زوجین به دفتر رسمی ثبت طلاق در مدت اعتبار گواهی
حضور زوجین یا وکیللزوم حضور هر دو طرف یا وکلای آنها در دفترخانه برای ثبت طلاق
اجرای صیغه طلاقاجرای صیغه طلاق توسط سردفتر با رعایت شرایط قانونی
ثبت طلاق و صدور سندثبت رسمی طلاق در دفاتر مربوطه و صدور سند طلاق به زوجین

آیا می‌توان به گواهی عدم امکان سازش اعتراض کرد؟

تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش در موارد و شرایط صدور، مراحل بعد از صدور و همچنین در قابلیت اعتراض به آنها نیز وجود دارد.

حکم طلاق، به عنوان یک رأی قضایی، قابل اعتراض در مراجع بالاتر است. اما در مورد گواهی عدم امکان سازش، قانون گذار محدودیت‌هایی را برای اعتراض به آن پیش‌بینی کرده است.

طبق ماده 348 قانون آیین دادرسی مدنی، آراء دادگاه‌های بدوی در مواردی که موضوع دعوا غیر مالی باشد، قابل تجدید نظر نیستند. از آنجا که گواهی عدم امکان سازش در زمره تصمیمات غیر مالی قرار می‌گیرد، بنابراین قابلیت تجدید نظرخواهی ندارد.

با این حال، در صورتی که گواهی عدم امکان سازش خلاف قوانین موضوعه یا آیین دادرسی صادر شده باشد، می‌توان از طریق فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور، به آن اعتراض کرد. به عنوان مثال، اگر دادگاه بدون رعایت مراحل قانونی مانند ارجاع به داوری یا تشکیل جلسات مشاوره، اقدام به صدور گواهی نموده باشد، این گواهی قابل فرجام‌خواهی خواهد بود.

 آیا می‌توان به گواهی عدم امکان سازش اعتراض کرد؟

سخن پایانی

با توجه به مباحث مطروحه در خصوص تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش، می‌توان نتیجه گرفت که انتخاب روش مناسب برای انحلال نکاح، مستلزم بررسی دقیق شرایط و مقتضیات هر پرونده است.

در مواردی که زوج، مطابق قانون، حق طلاق دارد و زوجه نیز متقاضی طلاق است، صدور حکم طلاق مناسب‌تر به نظر می‌رسد. اما در صورت توافق زوجین یا درخواست طلاق از سوی زوج، گواهی عدم امکان سازش روش مناسب‌تری برای انحلال نکاح خواهد بود.

همچنین، باید توجه داشت که مراحل قانونی و مدت زمان صدور حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش متفاوت است. در انتخاب روش مناسب، باید به عواملی مانند سرعت در انحلال نکاح، هزینه‌ها و همچنین پیچیدگی‌های فرایند قانونی توجه نمود.