طلاق از طرف زوج چگونه است؟

کارشناسان ما همواره در کنار شما هستند

طلاق از سوی زوج:

طلاق از طرف زوج، نوعی از طلاق است که با اراده یک طرفه زوج، سبب انحلال نکاح دائم می‌شود. طلاق به معنی گشودن گره و رها کردن است. در فقه اسلامی در تعریف طلاق گفته‌اند: طلاق عبارت است از زائل کردن قید ازدواج با لفظ مخصوص. برخی اساتید حقوق فرانسه طلاق را چنین تعریف کرده‌اند: طلاق قطع رابطه زناشویی به حکم دادگاه، در زمان حیات زوجین، به درخواست یکی از آنان یا هر دو است.

طلاق از طرف زوج در حقوق ایران طلاق به حکم دادگاه و یا با صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه امکان پذیر است. بنابر این طلاق ویژه نکاح دائم است و انحلال نکاح منقطع( عقد موقت) از طریق بذل یا انقضای مدت صورت می‌گیرد.

1- طلاق از طرف زوج  نظر ماهیت حقوقی، ایقاعی است که از سوی مرد یا نماینده او واقع می‌شود. حتی در مواردی که طلاق بر اساس توافق زوجین( طلاق توافقی) و به صورت خلع یا مبارات انجام شود، باید آن را یک عمل حقوقی یک جانبه (ایقاع) دانست.
در طلاق از طرف زوج، مرد می تواند هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق دهد. این قاعده مبتنی بر فقه اسلامی است که اختیار طلاق را اصولاً به مرد داده است. این قاعده را با غلبه احساسات در زن و اینکه در حقوق اسلام، مرد در تشکیل خانواده سهم بیشتری دارد و بار هزینه، مخارج و مسئولیت خانواده بر دوش اوست و به همین نسبت علاقه‌اش نسبت به بر هم نخوردن کانون خانواده شدیدتر است، توجیه می‌کنند.
2- در طلاق از طرف زوج، با توجه به نظریات روانشناسان این نتایج حاصل شده که؛ اگر مرد نسبت به زندگی دلسرد و بی علاقه شود، با بی وفایی و بی علاقیگی خود نسبت به زن او را نیز دلسرد و بی علاقه می‌کند. به عبارتی سردی و بی علاقگی مرد به زن، مرگ ازدواج و پایان حیات خانوادگی است.

 بر خلاف زن که بی علاقگی اگر از او آغاز شود تأثیری در علاقه مرد ندارد، بلکه ممکن است علاقه او را بیشتر کند. سردی و خاموشی زن نسبت به مرد او را به صورت مریضی نیمه جان در می‌آورد که امید بهبود و شفا دارد. مرد اگر عاقل و وفادار باشد، می‌تواند مهربانی و علاقه زن را بازگرداند.

طلاق از طرف زوج:

1- طلاق از طرف زوج در اسلام امری ناپسند است و مرد مسلمان نباید از روی هوی و هوس و بدون دلیل موجه اقدام به طلاق زن خود کند. معهذا صرف قواعد اخلاقی برای جلوگیری از طلاق‌های ناروا کافی نیست. لذا قانون گذار برای جلوگیری از سوء استفاده مرد، ارجاع به داوری و سعی در سازش زوجین و لزوم اجازه دادگاه برای طلاق در صورت عدم صلح و سازش را مقرر داشته است. 

بنابر این در طلاق از طرف زوج و در صورتی که بین زن و شوهر سازش حاصل نشود، گواهی عدم امکان سازش به شوهر داده می شود تا با ارائه آن به دفتر طلاق، صیغه طلاق جاری و ثبت دفتر گردد.

2- طلاق از طرف زوج دارای شرایط و تشریفاتی است که قانون‌گذار در قانون مدنی و قانون حمایت خانواده مقررات آن را پیش‌بینی نموده است. بنابراین مطابق ماده 1133 قانون مدنی، مرد می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.

3- براین اساس اگر مرد بخواهد زن خود را طلاق دهد و طلاق از طرف زوج باشد؛ باید به دادگاه خانواده رجوع کند. بدین معنی که با مراجعه به دفتر خدمات قضایی ابتدا دادخواست طلاق از طرف زوج را ثبت می‌کند که به دلیل اهمیت بنیان خانواده و تلاش برای از هم نپاشیدن کانون گرم خانواده‌ها، قانون ‌گذار ابتدا طرفین را به شورای حل اختلاف جهت ایجاد صلح و سازش سوق می‌دهد. 

4- زمانی که طلاق از طرف زوج باشد و تلاش اعضای شورای حل اختلاف نتیجه بخش نباشد و سازش حاصل نگردد، پرونده به دادگاه خانواده ارسال می‌شود. بعد از تعیین شعبه به طرفین ابلاغ می‌شود تا در روز و ساعت مشخصی جهت تشکیل جلسه، حضور پیدا کنند. در مرحله بعد طلاق از طرف زوج، دادگاه بار دیگر با ارجاع امر به داوری اقدام به اصلاح بین زوجین می‌نماید. بعد از انجام داوری اگر همچنان بین زن و شوهر، صلح و سازش حاصل نشود، گواهی عدم امکان سازش به شوهر داده می‌شود.
در طلاق از طرف زوج ، قبل از صدور گواهی عدم امکان سازش، نسبت به حقوق مالی زوج مثل مهریه، نفقهو… تصمیم گیری و تعیین تکلیف خواهد شد.

5- طلاق از طرف زوج وقتی منجر به نتیجه می‌شود که، بعد از صدور این گواهی، مرد به دفاتر طلاق جهت جاری شدن صیغه طلاق مراجعه و نسبت به ثبت آن اقدام نماید.

طلاق از طرف زوج:

طلاق از طرف زوج، متداول ترین راه انحلال نکاح دائم است. مرد می تواند هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق دهد. این قاعده مبتنی بر فقه اسلامی است که اختیار طلاق را اصولاً به مرد داده است. باید توجه داشت که طلاق در اسلام امری ناپسند است و مرد مسلمان نباید از روی هوی و هوس و بدون دلیل موجه اقدام به طلاق زن خود کند. معهذا صرف قواعد اخلاقی برای جلوگیری از طلاق‌های ناروا کافی نیست.

طلاق از طرف زوج، هر چند که منع قانونی و شرعی ندارد ولی ضمانت اجرای حقوقی لازم است. به عبارتی پاره‌ای از تدابیر حقوقی برای جلوگیری از سوء استفاده مرد از اختیار طلاق باید بکار گرفته شود. در قانون مدنی ضمانت اجرا و تدابیری پیش‌بینی نشده و همین امر سبب سوء استفاده برخی مردان از اختیار طلاق می‌شد.

از همین روی و در جهت جلوگیری از اختیار مرد و کاهش دادخواست طلاق از طرف زوج، قانون‌گذار با تصویب قانون حمایت خانواد، ماده 1133 قانون مدنی را به طور ضمنی نسخ  و طلاق از طرف زوج را محدود به مواردی خاص نمود. متأسفانه مجدد در مهر 1358 با بازگشت به نظام قانون مدنی ماده مزبور مجدد احیا گردید.

لیکن برای کاهش موارد طلاق از طرف زوج، ارجاع به داوری و سعی در سازش زوجین از طریق دادگاه و لزوم اجازه دادگاه برای طلاق از طرف زوج در صورت عدم حصول سازش را مقرر داشت.

 لذا قانون گذار برای جلوگیری از سوء استفاده مرد، ارجاع به داوری و سعی در سازش زوجین و لزوم اجازه دادگاه برای طلاق از طرف زوج ، درصورت عدم صلح و سازش را مقرر داشته است. بنابر این در صورتی که بین زن و شوهر سازش حاصل نشود، گواهی عدم امکان سازش به شوهر داده می شود تا با ارائه آن به دفتر طلاق، صیغه طلاق جاری و ثبت دفتر گردد. در خصوص دادخواست طلاق از طرف زوج مستند به ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی محدودیتی وجود ندارد و مرد می تواند در هر زمانی از دادگاه تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش جهت طلاق بنماید.

طلاق از طرف زوج

طلاق از طرف زوج و ثبت طلاق از طرف زوج منوط به آن است که مرد حقوق مالی زوجه اعم از مهریه، نفقه معوقه و اجرت المثل ایام زوجیت را بپردازد یا آنکه زن درخصوص حقوق مالی‌اش رضایت دهد یا آنکه مرد حکم اعسار دریافت کند و نتیجتاً از تأدیه یکباره حقوق مالی زن معاف گردد. در نهایت اینکه انشای طلاق نیاز به صیغه مخصوص و حضور دو مرد عادل دارد. لازم به ذکر است طلاق در نکاح موقت راه ندارد و مرد می تواند اقدام به بذل مدت کند.

در طلاق از طرف یکی از زوجین به دلیل طولانی و طاقت‌فرسا شدن روند رسیدگی، معمولاً زوجین توافق بر انجام طلاق توافقی می‌نمایند که وکلای زندیه با انجام طلاق توافقی در کوتاهترین زمان ممکن، در کنار شما تا رسیدن به مقصد خواهند بود.

طلاق توافقی راهکاری نهایی برای کاهش مشکلات و آسیب‌های وارده از جدایی است. لذا پیشنهاد وکلای زندیه این است که در صورت تصمیم بر جدایی،  قبل از انجام هر اقدامی، حتماً با وکیل متخصص در زمینه دعاوی خانواده و طلاق مشورت نمایید و یا انجام پروسه طلاق را به او بسپارید.

طلاق از سوی زوج:

معمولاً پرونده های طلاق بدون داشتن وکیل به سرانجامی نمی‌رسند و خیلی طولانی و طاقت فرساست. وکیل انتخابی شما باید تجربه، تخصص و مهارت بالای کلام داشته باشد تا بتواند تخصص حقوقی خود را در دادگاه به درستی و واضح مطرح کند. از جمله ویژگی های یک وکیل خوب عبارت‌اند از:

  1. آگاهی کامل به ماده های قوانین و مقررات طلاق (مواد 1127 تا 1133 قانون مدنی)
  2. مشاور و راهنمای خوب و کافی برای صحبت با زوجین و راه حل های مناسب
  3. آشنایی و آگاهی کامل به مراحل انواع طلاق های موجود در ایران

وکلای زندیه همواره در کنار شما هستند.

جمعی از وکلای متعهد و مجرب پایه یک دادگستری با بیش از 10 سال سابقه وکالت با تخصص و تجربه و مهارت کافی در زمینه پرونده های خانواده و طلاق آماده ارائه خدمات حقوقی اعم از قبول وکالت و اعطای مشاوره حقوقی برای هموطنان عزیز و همچنین ایرانیان مقیم خارج از کشور می باشد. این مجموعه بیش از هر چیز با الویت کمک به موکلین و مراجعه کنندگان در جهت احقاق تضییع شده آنها و دوری جستن از قبول پرونده های موهوم و بی نتیجه توانسته کسب اعتبار کند و صاحب اعتبار شود.

دلایل محکمه پسند برای طلاق از طرف مرد

بر اساس  قوانین جاری بخصوص ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی هرگاه مرد بخواهد می تواند با مراجعه به دفاتر الکترونیک قوه قضاییه دادخواست طلاق زن را تنظیم کرده و پس از شرکت در جلسات مشاوره اگر رای جلسات مبنی بر عدم امکان سازش باشد پس از روشن شدن حقوق قانونی زن مثل مهریه، نفقه، جهیزیه، حضانت فرزندان و غیره نسبت به طلاق همسر خود اقدام کند.

به بیان دیگر مرد هرگاه بخواهد می تواند با پرداخت حقوق کامل همسرخود او را طلاق دهد و عدم رضایت زن یا اعتراض او هیچ تاثیری در روند طلاق ندارد.

اما اگر زوج برای طلاق همسر خود بجز خواست قلبی، دلایل محکمه پسندی مثل عدم تمکین زن، سوء معاشرت زوجه، حبس طولانی مدت زوجه، اعتیاد زوجه و غیره  را مطرح نماید و بتواند ادعاهای مطرح شده این چنینی را با مدارک محکم پسند به اثبات برساند و تاییدیه دادگاه را به منظور طلاق دریافت کند،  برای اجرای طلاق و ثبت آن فقط باید مهریه مشخص شده زن را بپردازد و دیگر حقوق مالیه زن مثل نفقه، اجرت المثل و نحله از دوش او بر برداشته می‌شود و برای خوانده شدن صیغه طلاق و ثبت آن نیازی به روشن شدن وضعیت اینگونه مسائل نیست.

نکات مراحل درخواست طلاق از طرف مرد

برای تنظیم درخواست طلاق از سوی مرد توجه به برخی از نکات ممکن است باعث تسریع در روند کار شده و از اطاله دادرسی جلوگیری نماید در ادامه به نکات و مراحل درخواست طلاق از طرف مرد به اختصار پرداخت می شود.

  • از جمله نکات مراحل درخواست طلاق از طرف مرد آن است که باید انجام طلاق مطابق با ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده باشد به این معنا که قاضی دادگاه وضعیت اجرت المثل، نفقه، مهریه، حضانت فرزندان و ملاقات والدین با فرزندان را مشخص کرده باشد.
  • مرد متقاضی طلاق باید برای راحت شدن روند کار در سامانه ثنا یا ابلاغ الکترونیکی ثبت نام کند همچنین اگر زوجه متقابلاً این کار را کرده باشد ابلاغ ها به صورت الکترونیک برای آنها ارسال می شود.
  • از دیگر نکات مراحل درخواست طلاق از طرف مرد آن است که دادگاه باید پس از ثبت درخواست طلاق برای زوجین جهت حضور در جلسات دادگاه ابلاغیه ارسال کند و از آنها بخواهد که در مهلت مقرر داور معرفی نمایند. هرچند امروزه حضور داور در پرونده های طلاق به امری تشریفاتی تبدیل شده است.
  • از دیگر نکات مراحل درخواست طلاق از طرف مرد آن است که برای جاری شدن طلاق و ثبت آن باید همه حق و حقوق زن مثل، مهریه، اجرت المثل، جهیزیه، نفقه و غیره پرداخت شود مگر آنکه مرد بتواند با مدارک محکمه پسند عدم تمکین زن، سوء معاشرت، مشکلات جنسی مانع آمیزش، اعتیاد و غیره را برای زن ثابت کند که فقط پرداخت مهریه برای او در نظر گرفته شود.
  • وقتی طلاق از سمت مرد مطرح شود تا زمان عده یعنی سه ماه بعد از انجام طلاق زوج می تواند به زوجه خود رجوع کرده و طلاق کنسل شود اما اگر زن باکره یا یائسه باشد در این گونه موارد نوع طلاق بائن است و امکان رجوع مرد منتفی می شود و باید از نو خطبه عقد خوانده شود.
  • مهریه زن به هیچ وجه از بین نمی رود و فقط اگر بین زوجین نزدیکی جنسی اتفاق نیفتاده باشد هنگام طلاق مهریه نصف می شود مگر آنکه دادخواست فسخ نکاح از طرف مرد به دلیل تدلیس زن باشد.
  • وقتی درخواست طلاق از سوی مرد باشد رویه دفترخانه های طلاق برای ثبت طلاق به این شکل است که اگر زوجه یائسه یا باکره نباشد ابتدا صورتجلسه طلاق نوشته می شود بعد از گذشت سه ماه عده اگر زوج تمایل به بازگشت به زندگی مشترک را نداشته باشد طلاق نامه صادر و شناسنامه ها مهر می گردد.
  • اگر مرد شرط تصنیف مندرج در عقدنامه های چاپی را امضا کرده و پذیرفته باشد در هنگام طلاق باید نصف اموال فراهم شده در زمان زندگی زناشویی یا معادل آن را به زوجه واگذار کند.
  • اگر زوج برای انجام طلاق وکیل داشته باشد تمام مراحل طلاق از طرف مرد توسط وکیل او و بدون حضور موکل انجام می شود.
  • اگر مهریه زن پرداخت نشده باشد و یا توسط دادگاه در خصوص آن رای صادر نشده باشد در حکم طلاق پرداخت مهریه ذکر می شود و ثبت طلاق در دفترخانه موکول به پرداخت حقوق مالی زوجه از جمله مهریه می شود. همچنین اگر مهریه عندالاستطاعه باشد تا استطاعت مالی زوج از سوی زوجه در محضر دادگاه به اثبات نرسد مهریه به زن پرداخت نمی شود.
  • از دیگر نکات مراحل درخواست طلاق از سوی مرد آن است که اگر مهریه عندالمطالبه باشد و قبلا از سوی دادگاه حکم تقسیط آن صادر نشده باشد. پس از قطعیت حکم طلاق مرد می تواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه صادرکننده رای ارائه دهد. در ادامه دادگاه پس از احضار طرفین و استماع اظهارات زن و شوهر و شهادت شهود در خصوص اعسار مرد تصمیم گیری می کند.
  • حضانت فرزندان و نفقه آن ها براساس قانون و مصلحت توسط دادگاه رسیدگی کننده مشخص می شود.

مدارک لازم برای درخواست طلاق از طرف مرد

مدارک لازم برای درخواست طلاق از طرف مرد شامل مدار شناسایی مثل شناسنامه و کارت ملی، عقد نامه یا رونوشت آن می باشد.

به این معنا که هرگاه درخواست طلاق از سوی مرد باشد زوج باید با در دست داشتن مدارک هویتی و عقدنامه یا رونوشت آن به مراکز خدمات الکترونیک قوه قضاییه مراجعه گرده و پس از ارائه مدارک لازم، اقدام به تنظیم دادخواست طلاق نماید.

همچنین اگر وکیل دادگستری از طرف مرد اقدام به تنظیم درخواست طلاق نموده باشد وکالت نامه وکیل مورد نظر نیز باید به عنوان ضمیمه همراه مدارک ارائه شود. وقتی طلاق از سوی مرد باشد طبق قوانین باید گواهی عدم سازش طرفین پس از شرکت در جلسات مشاوره ضمیمه مدارک شود.

همچنین زمانی که درخواست طلاق از سوی مرد مطرح می شود اگر زن یا زوجه مدعی باکره بودن باشد باید گواهی پزشکی قانونی در این مورد ضمیمه مدارک ارائه شده باشد، در غیر این صورت گواهی عدم بارداری زن باید به مدارک ارائه شده اضافه شود.

اگر مرد در هنگام طلاق بخواهد به دلیل عدم تمکین، معتاد بودن زن، محکومیت به حبس طولانی مدت حقوق زن را کاهش دهد باید مدارک لازم و محکمه پسندی را ضمیمه مدارک طلاق کرده و به دادگاه  ارائه نماید.

معایب طلاق از طرف مرد

هرچند بر اساس قوانین جاری حق طلاق با مرد است و مرد در صورت تمایل می توانند زن خود را طلاق دهد. اما اگر طلاق از طرف مرد باشد می تواند برای او معایبی به دنبال داشته باشد.

از جمله معایب طلاق از طرف مرد آن است که زوج خواهان طلاق باید همه حقوق زن از جمله مهریه، نفقه، اجرت المثل و غیره را پرداخت کند و فقط می تواند در صورت اثبات عسر و حرج خود پرداخت مهریه را تقسیط نماید.

از معایب تقسیط مهریه هم آن است که ممکن است مبلغ آن زیاد باشد و یا یک فاصله زمانی بلندمدت را برای پرداخت به خود اختصاص دهد. از دیگر معایب طلاق از طرف مرد آن است که زن می تواند درخواست اجرت المثل از شوهر نماید.

اجرت المثل به هزینه و اجرت زحماتی مثل خانه داری، پخت و پز و شستشو  و غیره گفته می شود که زن در خانه شوهر متحمل شده است.

همچنین یکی دیگر از معایب طلاق از سمت مرد آن است که در عقدنامه چاپی طبق روال جاری آمده است که اگر مرد بخواهد زوجه خود را طلاق بدهد باید نصف اموالی را که در طول زندگی مشترک فراهم کرده‌اند به همسر خود بدهد البته این امر در صورت فراهم بودن شرایطی مثل نشوز یا عدم تمکین زن محقق می شود.

لوگو وکیل زندیه
وکلای زندیه

متخصص در دعاوی حقوقی، کیفری و خانواده